113 : Mahkamah Perusahaan

Secara amnya, Mahkamah Perusahaan (MP) mengendalikan kes pembuangan pekerja oleh majikan. MP dianggotai oleh seorang Presiden & suatu panel (dua kumpulan iaitu mewakili kumpulan pekerja & majikan) yang dilantik oleh Menteri Sumber Manusia.
Proses penyelesaian pertikaian perusahaan akan melalui empat peringkat (arbitrasi):

• rundingan terus antara pihak majikan dengan pekerja
• rundingan damai kelolaan Jabatan Perhubungan Perusahaan
• merujuk kes kepada Menteri Sumber Manusia
• perbicaraan kes yang dirujuk di Mahkamah Perusahaan

Mahkamah Perusahaan terbahagi kepada:
(1) Mahkamah Pengerusi membicarakan kes-kes:

• pembuangan pekerja dalam sektor swasta
• pertikaian tentang syarat-syarat perkhidmatan
• sebagaimana yang diarahkan olaeh Presiden

(2) Mahkamah Yang Dipertua membicarakan kes-kes:

• pertikaian tentang interpretasi, variasi & ketidakpatuhan keputusan @ perjanjian kolektif*
• persoalan undang-undang yang dirujuk ke Mahkamah Tinggi
• berkaitan dengan writ of certiorari.

Nota:
* Mendaftar & mengiktiraf perjanjian antara majikan & pekerja supaya ia sah dari segi undang-undang.

112 : Mahkamah Tentera

Secara amnya, terdapat dua jenis Mahkamah Tentera iaitu: (1) Mahkamah Tinggi Tentera (MTT); dan (2) Mahkamah Rendah Tentera (MRT). Berikut ialah beberapa catatan mengenainya:

(1) Anggotanya dilantik oleh YDPA atas nasihat Menteri Pertahanan;

(2) Membicara mereka yang tertakluk kepada undang-undang Perkhidmatan Angkatan Tentera - termasuk (i) askar simpanan yang dipanggil untuk berkhidmat; (ii) orang awam yang digaji @ bekerja dengan tentera; (iii) orang awam yang berada di atas kapal terbang/kapal tentera; (iv) kes disiplin ketenteraan; dan (v) kes-kes pecah amanah dalam angkatan tentera.

(3) Hakim MTT ialah Leftenan Kolonel & dua orang lain (Kapten/Hakim Peguam);

(4) Hakim MRT ialah Yang Dipertua (Mejar) & dua orang lain (Kapten/Hakim Peguam);

(5) MTT membicarakan Staf Sarjan ke atas.

(6) MRT membicarakan pegawai berpangkat di bawah Staf Sarjan.

(7) Hukuman tertakluk kepada pengesahan pegawai atasan - jika hukuman mati, pegesahan YDPA.

(8) Rayuan boleh dibuat di Mahkamah Tinggi @ Lembaga Pengampunan.

111 : Mahkamah Kanak-Kanak

Berikut ialah beberapa catatan mengenai perbicaraan di Mahkamah Kanak-Kanak (Mahkamah Juvenil):
(1) Melibatkan kes pesalah remaja berumur antara 10 hingga 18 tahun;
(2) Melibatkan hukuman yang ringan - tidak melibatkan hukuman mati;
(3) Dijalankan di Mahkamah Majistret & didengar oleh majistret bersama dua orang penasihat (dilantik oleh menteri (Menteri Pembangunan Wanita, Keluraga & Masyarakat) - seorang penasihat mesti wanita);
(4) Diadakan secara tertutup untuk mengelakkan pesalah daripada publisiti;
(5) Ibu bapa, penjaga @ remaja berkenaan dibenarkan menyoal saksi pendakwa;
(6) Tidak dipenjara @ catatan rekod jenayah dibuat terhadap pesalah;
(7) Rayuan keputusan boleh dibuat di Mahkamah Tinggi; dan
(8) Hukuman mungkin:

• amaran supaya berkelakuan baik
• dibenarkan keluar dengan ikat jamin
• diletakkan di bawah jagaan rapi seorang saudara pesalah
• hukuman sebat (ringan & tidak melebihi 10 sebatan)
• tiada rekod jenayah dicatatkan
• dihantar ke sekolah pemulihan akhlak sehingga berusia 21 tahun

110 : Mahkamah Syariah

Berikut ialah beberapa catatan mengenai Mahkamah Syariah di negeri-negeri:
(1) Hanya membicarakan kes sivil & kes jenayah bagi orang-orang Islam (rujuk tips 102 & 103).
(2) Ditubuhkan mengikut Enakmen Undang-undang Pentadbiran Islam Negeri; dan
(3) Perbicaraan terbuka kepada orang ramai; dan
(4) Mesti menggunakan bahasa Melayu semasa perbicaraan.

109 : Mahkamah Khas Raja-Raja

Berikut ialah beberapa catatan mengenai keanggotaan Mahkamah Khas Raja-Raja:
(1) Ketua Hakim Mahkamah Persekutuan (bertindak sebagai pengerusi)
(2) Hakim-hakim Besar Mahkamah Tinggi
(3) Dua orang (dilantik oleh Majlis Raja-Raja) yang pernah memegang jawaran hakim Mahkamah Persekutuan @ Mahkamah Tinggi.
Nota:
Prosiding di mahkamah ini diputuskan mengikut majoriti pendapat anggotanya.

108 : Mahkamah & Pembatalan Undang-Undang

Mahkamah boleh membatalkan:
(1) undang-undang yang bercanggah dengan undang-undang Persekutuan; dan
(2) undang-undang yang berada di luar kuasa Dewan Undangan Negeri.
Nota:
Rang undang-undang tidak menjadi undang-undang sekiranya:
(1) tidak diperkenankan oleh Rajaa/Yang DiPertua Negeri; dan
(2) tidak dipersetujui oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.

107 : Perlantikan Kadi

Bagi negeri-negeri beraja:

Kadi dilantik oleh Raja, Sultan @ Yang di-Pertuan Besar negeri masing-masing.

Bagi negeri-negeri tidak beraja:

Kadi dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong.

Nota:

Kadi ialah hakim dalam perkara yang berkaitan dengan agama Islam.

106 : Perlantikan Majistret

Majistret di Wilayah-wilayah Persekutuan (Kuala Lumpur, Labuan & Putrajaya) dilantik:
(1) oleh Yang di-Pertuan Agong;
(2) atas nasihat Hakim Besar Mahkamah Tinggi Malaya
Majistret untuk negeri-negeri lain dilantik:
(1) oleh Ketua Negeri;
(2) atas nasihat Hakim Besar Malaya @ Hakim Besar Sabah & Sarawak.
- Perlantikan tanpa melalui Perdana Menteri & Majlis Raja-Raja.
- Majistret dianggap sebagai kakitangan awam (anggota Perkhidmatan Kehakiman & Undang-undang).

105 : Perlantikan Hakim Mahkamah Sesyen

Hakim Mahkamah Sesyen dilantik:
(1) oleh Yang di-Pertuan Agong;
(2) atas nasihat Hakim Besar Mahkamah Tinggi
Nota:
- Perlantikan tanpa melalui Perdana Menteri & Majlis Raja-Raja.
- Hakim Mahkamah Sesyen dianggap sebagai kakitangan awam (anggota Perkhidmatan Kehakiman & Undang-undang).

104 : Perlantikan Ketua Hakim Negara, Hakim Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Rayuan & Mahkamah Tinggi

Ketua Hakim Negara, hakim-hakim Mahkamah Persekutuan, Mahkamah Rayuan & Mahkamah Tinggi dilantik:

(1) oleh Yang di-Pertuan Agong;
(2) atas nasihat Perdana Menteri; dan
(3) selepas berunding dengan Majlis Raja-Raja

103 : Kes Jenayah Di Mahkamah Syariah

Berikut ialah antara kes-kes jenayah yang dibicarakan di Mahkamah Syariah:
(1) kesalahan matrimoni (berkahwin lebih daripada empat orang isteri);
(2) menjual, membeli & meminum minuman keras;
(3) tidak membayar zakat dan fitrah (baitulmal);
(4) pengambilan anak angkat;
(5) zina @ persetubuhan haram;
(6) berkhalwat;
(7) berjudi;
(8) tidak berpuasa;
(9) menyebarkan ajaran sesat;
(10) menukar agama;
(11) melacur; dan
(12) menyertai pertandingan ratu cantik/berpakaian yang menjolok mata.

102 : Kes Sivil Di Mahkamah Syariah

Berikut ialah antara kes-kes sivil yang dibicarakan di Mahkamah Syariah:

(1) kesalahan matrimoni (perkahwinan, perceraian & nafkah);
(2) pembahagian harta benda (harta sepencarian) akibat perceraian;
(3) pertunangan;
(4) hak penjagaan anak;
(5) wakaf; dan
(6) warisan harta pusaka.

101 : Prosedur Penggubalan & Kelulusan Rang Undang-Undang

Berikut ialah prosedur (peringkat-peringkat) penggubalan & kelulusan sesuatu rang (draf) undang-undang oleh badan perundangan tertentu di Malaysia:

Pertama: Jabatan Peguam melaksanakan draf undang-undang;

Kedua: Dibawa ke Kabinet untuk diteliti;

Ketiga: Dibawa ke Dewan Rakyat untuk bacaan kali pertama - peringkat ini ahli-ahli Dewan Rakyat hanya akan menerima rang undang-undang.

Keempat: Dibawa semula ke Dewan Rakyat untuk bacaan kali kedua - peringkat penelitian & kajian draf secara terperinci.

Kelima: Dibawa ke Dewan Rakyat untuk bacaan kali ketiga - bacaan ketiga melibatkan kajian terperinci selepas bacaan kedua (jika keadaan memerlukan sedemikian iaitu selepas dibuat pengubahsuasian @ pindaan pada peringkat jawatankuasa. Bacaan ketiga juga melibatkan pengundian untuk kelulusan rang undang-undang.

100. Keputusan-Keputusan Mahkamah

Keputusan-keputusan mahkamah adalah:
(1) berasaskan prinsip bahawa mahkamah yang tertinggi mengikat mahkamah yang lebih rendah;
(2) berasaskan kaedah Doktrin Duluan Kehakiman yang mengikat;
(3) tergolong sebagai sumber undang-undang tidak bertulis; dan
(4) merangkumi semua keputusan undang-undang (hanya) Mahkamah Tinggi & Mahkamah Persekutuan - tidak termasuk mahkamah yang lebih rendah.

99. Kepentingan Badan Kehakiman

Badan Kehakiman (BK) penting kerana badan ini:

(1) perlu untuk menyelesaikan sebarang pertikaian;
(2) diperlukan untuk membuat keputusan @ menjatuhkan hukuman; dan
(3) diperuntukan kuasa untuk mengadili (membicarakan) kes-kes jenayah & sivil.

BK tidak mempunyai kuasa untuk meminda undang-undang - termasuk yang bercanggah dengan perlembagaan. BK hanya berkuasa membatalkan undang-undang yang bertentangan dengan perlembagaan setakat mana bercanggah. Hanya Parlimen mempunyai kuasa meminda undang-undang.

98. Mandamus

Mandamus ialah perintah mahkamah untuk memaksa pelaksanaan suatu kewajipan awam yang tertentu.

97. Habeas Corpus

Habeas corpus merujuk kepada arahan mahkamah supaya seseorang dalam tahanan pihak berkuasa dibebaskan - kerana penahanan tidak sah/mengikut undang-undang.

96. Surat Guaman

Surat guaman merujuk kepada surat pernyataan daripada pihak peguam kepada sasarannya.

95. Injunksi

Injunksi merujuk kepada perintah mahkamah yang dikeluarkan untuk menghentikan sesuatu kerja, tindakan atau mesyuarat pada masa & tempat yang tertentu.

94. Waran

Waran ialah perintah yang memberi kuasa kepada polis atau pihak berkuasa yang lain untuk menangkap individu yang disebut dalam waran.

93. Writ

Writ ialah satu dokumen yang dikeluarkan oleh mahkamah bagi memerintah pihak pembela supaya hadir di mahkamah pada tarikh, masa & dalam tempoh yang ditetapkan.

92. Undang-Undang Bertulis

Sumber undang-undang bertulis di Malaysia merujuk kepada:

• Perlembagaan (Persekutuan/Negeri)
• Akta Parlimen
• Enakmen
• Ordinan
• Perundangan Subsidiari
• Perundangan Kecil

91. Hak Asasi

Seseorang individu yang ditahan @ disyaki melakukan sesuatu kesalahan mempunyai tiga hak asasi iaitu:

(1) hak untuk mengetahui kesalahannya;
(2) hak untuk mendapatkan peguam; dan
(3) hak habeas corpus.

90. Doktrin Duluan Kehakiman

Dokrin duluan kehakiman (selain statut) dipakai juga sebagai sumber undang-undang dalam Sistem Perundangan Malaysia. Doktrin tersebut dipakai jika sesuai & tidak bercanggah dengan sistem kehakiman Malaysia. Menurut doktrin tersebut, hakim mahkamah berhak:

(1) membuat prinsip kehakimannya sendiri sekiranya tidak ada peruntukan dalam undang-undang bertulis; atau
(2) membuat pilihan antara prinsip undang-undang yang terkandung dalam keputusan mahkamah sebelumnya (mahkamah setaraf @ lebih tinggi).

89. Geran Kerajaan Persekutuan

Kriteria pemberian geran oleh Kerajaan Persekutuan kepada KERAJAAN NEGERI ialah:

(1) bilangan penduduk;

(2) panjang jalan raya; dan

(3) tahap kemajuan negeri.

Sementara, kriteria pemberian geran oleh Kerajaan Persekutuan kepada PIHAK BERKUASA TEMPATAN (KERAJAAN TEMPATAN) ialah:

(1) bilangan penduduk;

(2) keluasan kawasan; dan

(3) jumlah hasil kutipan Pihak Berkuasa Tempatan (Kerajaan Tempatan)

88. Pentadbiran Negeri

Di bawah perlembagaan negeri, raja perlu bertindak mengikut nasihat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri. Majlis Raja-Raja tidak terlibat dalam hal-hal pentadbiran Kerajaan Negeri. DUN menggubal & meluluskan undang-undang negeri. Setiausaha Kerajaan Negeri ialah penasihat kepada MB/KM dan Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.

87. Yang DiPertua Negeri

Sebagai Ketua Negeri, Yang DiPertua Negeri:

(1) merupakan komponen badan perundangan negeri; dan

(2) melantik ahli-ahli Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.

Yang DiPertua Negeri juga:

(1) TIDAK menghadiri mesyuarat Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri; dan

(2) TIDAK mempunyai kuasa untuk memanggil mesyuarat Majlis Raja-Raja.

Catatan:

Kuasa untuk memanggil Mesyuarat Majlis Raja-Raja hanya terletak pada YDPA & raja-raja Melayu.

86. Penasihat Undang-Undang Negeri

Antara tugas Penasihat Undang-Undang Negeri ialah:
(1) menasihati MB atau KM tentang hal undang-undang
(2) menganggotai Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri (sebagai ex-officio)
(3) membuat draf rang undang-undang untuk dibentangkan di DUN.
Penasihat Undang-Undang Negeri BUKAN:
(1) pendakwa raya negeri; dan
(2) menggubal & meluluskan undang-undang negeri (digubal & dilulus oleh DUN).

85. Agensi Kerajaan Negeri

Antara agensi di bawah kawalan Kerajaan Negeri ialah:
(1) Unit Perancang Ekonomi Negeri; dan
(2) Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri.
Catatan:
Lembaga Hasil Dalam Negeri ialah agensi di bawah kawalan Kementerian Kewangan (Kerajaan Pusat).

84. Pemberian Kerajaan Persekutuan

Di bawah peruntukan Perlembagaan Persekutuan, pemberian Kerajaan Persekutuan kepada sesebuah kerajaan negeri adalah:

(1) pemberian mengikut bilangan orang (penduduk); dan
(2) pemberian penyelenggaraan jalan raya negeri.

Kerajaan Negeri Majlis boleh berbincang dengan Majlis Kewangan Negara mengenaik kadar pemberian tersebut.

83. Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri

Perbadanan Kemajuan Ekonomi Negeri berperanan merancang dan melaksanakan projek pembangunan (khususnya ekonomi) negeri.:

Tambahan:

1. Pejabat Daerah berperanan merancang & menyelaras pembangunan sesebuah daerah.

2. Pemaju perumahan akan membina rumah mengikut pelan yang diluluskan oleh PBT.

82. Sijil Menduduki Bangunan

'Sijil Menduduki Bangunan' dikeluarkan oleh Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) kepada pemilik sesuatu bangunan baru. Tanpa sijil tersebut:

(1) pemilik tidak dapat menduduki bangunan tersebut;

(2) pihak berkuasa air tidak boleh membekalkan air; dan

(3) TNB tidak boleh membekalkan eletrik.

Catatan:

Mengapa PBT tidak dapat mengeluarkan sijil tersebut?

81. Hasil Kerajaan Negeri

Dua sumber hasil sesebuah kerajaan negeri ialah:
(1) Cukai tanah; dan
(2) Hasil jualan harta karun
Catatan:
Apakah sumber-sumber yang lain? Sila dapatkan ...

Kini Bersambung

Setelah lama tidak update blog ini (kerana tuntutan tugas), kini Pak G menyambung kembali. Menjadi harapan agar blog ini akan terus memberi manfaat kepada anda yang mengikuti blog ini.

Catatan:

1. Pak G ambil kesempatan untuk ucapkan, "Gong Xi Fa Chai" & Selamat Bercuti.

2. Manfaatkan cuti anda sebaik mungkin.